سگ‌ها حامیان همیشگی انسان‌ها هستند، و معمولاً خیلی خوب به ما می‌فهمانند که چه می‌خواهند: رقص دم در کنار درب ورودی به این معنی است که وقت پیاده‌روی است و یک سرِ سنگین روی پاهای شما یعنی به نوازش نیاز دارند ولی آیا سگ ها قادر به برقراری ارتباط کلامی و نوعی سخن‌گفتن با ما هستند؟
برخی از صاحبین سگ حاضرند برای برقراری ارتباط با حیوانات خانگی خود، هزینه‌ای بین 20 تا بیش از 200 دلار برای خرید نوعی اسباب‌بازی به‌نام paw-friendly بپردازند. صاحبان عاشق سگ می‌توانند دکمه‌های پنجه‌شکل را که هرکدام نشان‌دهنده کلمه‌ای مانند «راه رفتن» یا «بازی» است خریداری کرده تا با حیوان خانگی خود ارتباط برقرار کنند. در تیک‌تاک (یک شبکۀ اجتماعی) برخی سگ‌ها با استفاده از این اسباب‌بازی‌ها کارهای هوشمندانه‌ای انجام می‌دهند، مانند ترکیب دو کلمه برای ایجاد یک معنای منحصربه‌فرد؛ مثلا ترکیب دکمه‌های «جیغ » و «ماشین» برای آمبولانس. یکی از معروف‌ترین اعضای این دسته سگ‌ها در TikTok، سگی به نام بانی است، او ظاهراً می‌تواند عبارات چهار کلمه‌ای را کنار هم بگذارد. برای مثال، در یک نمونه، او دکمه‌هایی را فشار داد تا به دوستش اشاره کند: «تِنرِک، بیا، نگاه کن، بازی کن».
اما آیا واقعا سگ ها می‌توانند از زبان برای برقراری ارتباط با ما استفاده کنند؟ متخصصان رفتارشناختی سگ به این چنین ترکیب‌های جدید کلمه که توسط سگ‌ها انجام می‌شود شک دارند. با این حال، می‌گویند، توله‌ها قادر به یادگیری کلمات هستند؛ هرچند محدودیت‌هایی وجود دارد. درحالی‌که چند سگ “نابغه” برای یادگیری صدها کلمه آموزش دیده‌اند، به نظر می‌رسد که اکثرا کمتر از ده کلمه یاد می‌گیرند.
آمریتا مالیکارجون، محقق پسادکتری در دانشکده دامپزشکی دانشگاه پنسیلوانیا، درباره استفاده از دکمه‌های ارتباطی سگ‌ها می‌گوید: من دوست دارم که این اسباب‌بازی‌ها باعث می‌شود مردم با سگ‌هایشان تعامل بیشتری داشته باشند. “اما آنها نمی‌توانند دقیقا مشابه انسان‌ها صحبت کنند.”
مطالعات علوم اعصاب نشان می‌دهد که دوستان پشمالوی ما برای توجه و درک نشانه‌های ارتباطی ما تکامل یافته‌اند. اخیراً مطالعه‌ای روی توله‌های هشت هفته‌ای نشان داد که توله‌ها حتی در این سنین پایین به چهره‌ها، صداها و ژست‌های انسان توجه می‌کنند. در این مطالعه که در سال 2021 در Current Biology منتشر شد، توله‌ها از همان اولین تلاش به معنای اشاره کردن پی بردند. امیلی بری، استادیار دانشگاه آریزونا، کالج دامپزشکی، که یکی از نویسندگان این تحقیق بود؛ می‌گوید: این یک تضاد کامل با سایر حیواناتی است که به انسان‌ها نزدیک هستند، مانند شامپانزه‌ها، که پس از آموزش می‌توانند یاد بگیرند که به اشاره کردن اهمیت دهند، اما به طور خود به خود از ژست‌های انسان پیروی نمی‌کنند.
بری در مورد نخستی‌های غیرانسانی می‌گوید: «می‌توانید آنها را در صدها آزمایش آموزش دهید، اما این یک چیز طبیعی نیست. ”در حالی که در سگ‌ها، به معنای واقعی کلمه از اولین آزمایش، عملکردی بالاتر از شانس می‌بینید.”
اگرچه استفاده سگ‌ها از نشانه‌های ارتباطی کاملاً شبیه انسان‌ها نیست. آنجی جانستون، روانشناس کالج بوستون، در تحقیق خود، نحوه یادگیری اجتماعی سگ‌ها و کودکان را مقایسه می‌کند. او دریافت که سگ‌ها بیشتر از بچه‌های کوچک ارتباط‌های اجتماعی را که کمکی در دستیابی به اهدافشان نمی‌کند، نادیده می‌گیرند. این نشان می‌دهد که سگ‌ها برخلاف کودکان، انگیزه بیشتری برای برقراری ارتباط به دلایل عملی دارند. جانستون می‌گوید: «روش آنها برای تفسیر ارتباط از جهاتی با انسان‌ها بسیار متفاوت است.»
تحقیقات تصویربرداری از مغز که در سال 2022 منتشر شد نشان داد که سگ‌ها می‌توانند بین گفتار طبیعی و درهم و بین زبان‌های آشنا و ناآشنا تمایز قائل شوند. مطالعه دیگری در سال 2022 نشان داد که حیوانات می‌توانند بین انگلیسی و اسپانیایی تمایز قائل شوند. سگ‌های مورد مطالعه مدت بیشتری به زبانی که با آن آشنایی نداشتند؛ گوش دادند. Mallikarjun، که یکی از نویسندگان مطالعه اخیر است، می‌گوید: این برخلاف کاری است که نوزاد انسان انجام می‌دهد چراکه نوزاد انسان تمایل بیشتری به زبان مادری خود دارد.
او می‌گوید: «نوزادان انسان می‌خواهند به زبان خود گوش دهند تا بتوانند آن را یاد بگیرند، و سگ‌ها به [زبان ناآشنا] گوش می‌دهند، زیرا تنها جالب به نظر می‌رسد.»
Mallikarjun و همکارانش دریافته‌اند که سگ‌ها می‌توانند نام‌های خود را از روی پس‌زمینۀ آوایی انتخاب کنند، اگرچه به نظر می‌رسد که آنها برای تمایز برخی صداها که برای انسان آسان است بیشتر تلاش می‌کنند. سگ‌ها تشخیص می‌دهند که چه زمانی یک صدای مصوت به نام آنها عوض شده است، اما همیشه نمی‌توانند زمانی که صدای همخوان تغییر می‌کند، تفاوت را تشخیص دهند. (به عبارت دیگر، شما می‌توانید توله سگی به نام بلا را «تلا» صدا کنید، و او احتمالاً متوجه نمی‌شود.)
بری و همکارانش دریافتند که حدود نیمی از تفاوت توجه به ارتباطات انسانی در میان حیوانات، ارثی است. سگ‌هایی که به تعامل اجتماعی با انسان‌ها علاقه‌مندند، معمولاً توله‌هایی دارند که انگیزه‌های مشابهی دارند، و تنوع می‌تواند حتی در یک نژاد نیز رخ دهد. چند نژاد سگ معروف از نظر زبان آموزی، یک سر وگردن از بقیه بالاترند. در مطالعه‌ای در سال 2004، دانشمندان یکborder collie به نام ریکو را برای یادگیری بیش از دویست کلمه برای اشیاء جداگانه آموزش دادند. ریکو می‌توانست اسباب‌بازی‌هایش را با نام تشخیص دهد و در صورت درخواست، اسباب‌بازی‌های صحیح را برای صاحبانش بیاورد. در سال 2011 یک border collie دیگر به نام چِیسر با یادگیری بیش از هزار کلمه در طول سه سال، رکورد ریکو را شکست.
اما اینکه آیا سگ‌ها می‌توانند کلمات را برای مفاهیم انتزاعی‌تر بیاموزند و اینکه آیا یک حیوان خانگی معمولی می‌تواند به شیوه‌ای پیچیده‌تر ارتباط برقرار کند یا خیر؟ این پرسش‌ها همچنان پرسش‌های بحث‌برانگیزی هستند. جانستون می‌گوید چیسر نکاتی را در درک نحو نشان داد؛ او توانست “جوراب را سمت توپ بیاور” و “توپ را به سمت جوراب بیاور” از یکدیگر تشخیص دهد. اما مشخص نیست که آیا اکثر حیوانات خانگی می‌توانند از پس اینکار برآیند یا خیر. دانشمند رفتارشناختی حیوانات فدریکو روسانو و همکارانش در دانشگاه کالیفرنیا، سن دیگو، مطالعه بزرگی را برای پاسخ به این سؤالات راه اندازی کرده‌اند. این تیم با استفاده از داده‌های اسباب‌بازی دکمه‌ای (سگ‌هایی که از فشردن دکمه‌ها برای برقراری ارتباط استفاده می‌کنند.) بررسی کردند که ببینند یک توله سگ به طور متوسط تا چه اندازه کلمات جدید یاد می‌گیرد؟ آیا تفاوت‌هایی در نژادها وجود دارد؟ آیا عوامل مهم دیگری هم هستند، مانند زمان شروع آموزش یا مواردی مانند وجود حیوان دیگری در خانه؟
روسانو می‌گوید که تحقیقات زبانی روی حیوانات سابقه طولانی دارد که اغلب بد پیش می‌رود. برای مثال، در دهه‌های 1970 و 1980، آزمایش‌های متعددی انجام شد تا شامپانزه‌ها و دیگر میمون‌های بزرگ یاد بگیرند و آنها را در خانه‌های انسان ادغام کنند تا ببینند آیا می‌توانند زبان بیاموزند یا خیر. گزارش‌های مربوط به نخستی‌ها که زبان جدید تولید می‌کنند اغلب حکایتی و با شواهد ضعیفی بودند. پس از آزمایش‌ها، بسیاری از این نخستی‌ها به مراکز تحقیقاتی پستانداران بازگردانده شدند، و در آنجا برای سازگاری، با مشکل مواجه شده و اغلب خشن یا افسرده شدند.
روسانو می‌گوید برای مطالعه در مورد این نوع خاص اسباب‌بازی، محققان بر روی حیواناتی تمرکز می‌کنند که در حال حاضر به عنوان حیوان خانگی با انسان‌ها زندگی می‌کنند. آنها اکنون بیش از ده هزار شرکت‌کننده در 47 کشور دارند و دوربین‌ها به صورت شبانه روزی برخی از بهترینها را پایش کرده تا تلاش‌های آنها برای برقراری ارتباط با فشار دادن دکمه را به طور کامل ثبت کنند. (این محققان با شرکت دکمه حیوانات خانگی FluentPet توافقنامه اشتراک‌گذاری داده دارند، اما از آن بودجه نمی‌گیرند.)
روسانو می‌گوید: «تمام تحقیقاتی که در مورد ارتباط با سگ ها انجام شده است درباره درک مطلب است. این اولین مطالعه بزرگ در مورد تولید زبان سگ است: آیا آنها می توانند از دکمه‌ها به عنوان کلمه استفاده کنند؟
تا کنون، محققان در حال تجزیه و تحلیل داده‌ها هستند و هنوز هیچ یافته‌ای را در یک مجله معتبر منتشر نکرده‌اند. با توجه به توانایی حیوانات خانگی در یادگیری دستورات، داده های اولیه نشان می‌دهد که بیشتر توله‌ها می‌توانند یاد بگیرند که کلمات را با نوعی معنا مرتبط کنند. آنها می‌دانند که فشار دادن یک دکمه برای «بازی» توجه (صاحبشان) را به آنها جلب می‌کند. روسانو می‌گوید: به نظر می‌رسد برخی از سگ‌ها در این مطالعه قادر به استفاده از چهل تا پنجاه دکمه هستند، در حالی که پنج یا شش سگ بیش از صد مورد را یاد گرفته‌اند.
محققان مجارستانی همچنین دریافته‌اند که تعداد معینی از حیوانات می‌توانند کلمات زیادی را یاد بگیرند. به گفته آندریا سامسه، محقق شناخت حیوانات در دانشگاه Eötvös Loránd، چالش جهانی سگ های نابغه آنها، تلاشی علمی برای یافتن سگ‌های با استعدادی که قادر به آموزش زبان هستند، تا اوایل سال 2023 حدود چهل توله در مجارستان، که بخشی از آن پروژه است؛ پیدا کرده است. سامسه می‌گوید: «این یک استعداد بسیار بسیار منحصر به فرد است.»
روسانو می‌گوید: گزارش‌های مربوط به سگ‌هایی که می‌توانند کلمات را به روش‌های جدید و خلاقانه (استعدادی به نام زبان مولد) کنار هم بگذارند، فقط حکایتی است. جانستون می‌گوید برخی از ویدیوهای آنلاین شگفت‌انگیز به نظر می‌رسند، اما تشخیص اینکه آیا آنها نمونه‌های تصادفی هستند که در آن یک توله سگ به طور رندوم کلمات معنی‌داری را انتخاب کرده است، دشوار است.
Mallikarjun می‌گوید: «مشکل این است که سوگیری تأییدِ زیادی وجود دارد. «ما شدیداً می‌خواهیم که آنها چیزی به ما بگویند.» روسانو معتقد است که زبان زایشی ممکن است برای برخی از سگ‌ها امکان پذیر باشد، اما می‌گوید که برای اثبات آن به تحقیقات کنترل شده دقیق نیاز دارد. او می‌گوید: «برای من، این هدف بزرگ است: «آیا این چیزی بیش از یادگیری تداعی پایه‌ای است؟»
“آیا این چیزی است که به نوعی وجودِ ذهنی را آشکار می‌کند که پیچیده تر از آن چیزی است که ما تصور می‌کنیم؟”
نظر شما در مورد چگونگی ارتباط با سگ ها چیست؟ اگر نظر یا تجربه‌ای در این رابطه دارید حتماً برای ما بنویسید. راستی ویرگول و اینستاگرام ما را دنبال کنید.
